حرکت آریایی ها و گویشهای لری
گروهی از آریایی‌ها پس از حرکت از خاستگاه شمالی خود سرتاسر نوار غربی را درنوردید تا به دریای پارس رسید. در این کوچ، دسته‌هایی در سرتاسر نوار غربی از شمال تا جنوب در بخشهای گوناگون ایران پراکنده شدند، از همین روی پیوندهایی میان گویشهای کنونی در استانهای کردستان، کرمانشاه، ایلام، لرستان، چهار محال و بختیاری، کهگیلویه و بویراحمد و بخش‌هایی از خوزستان، اصفهان و فارس دیده می‌شود. منطقه جغرافیای استفاده از این زبان جنوب غربی خاک ایران امروزی را در بر می‌گیرد. به گمان پرویز ناتل خانلری، گویشهای لری در برگیرنده گستره وسیعی از واژگان زبان پارسی میانه و بکارگیری فراوان آنها بصورت زنده در محاورات روزمره می‌باشد.[۱۸][صفحه؟]به طور دقیق تر می‌توان گویشهای لری را به مناطق جغرافیایی زیر تقسیم کرد:[نیازمند منبع]
۱. لرهای بختیاری: استان چهار محال و بختیاری، قسمت اعظم خوزستان، شرق لرستان، قسمتهای غربی و جنوبی استان اصفهان و قسمت هایی از شهرستان ابهر از استان زنجان.
۲. لرهای ثلاثی: بروجرد، ملایر، نهاوند، تویسرکان از استان همدان،شازند از استان مرکزی و بخش‌هایی از کنگاور از استان کرمانشاه.
۳. لرهای ممسنی: نورآباد ممسنی، سپیدان،کازرون، قسمت هایی از مرودشت از استان فارس،
۴4. لرهای کهگیلویه و بویراحمدی: استان کهگیلویه و بویراحمد، گناوه، دیلم، دشتستان از استان بوشهر،و قسمتهای جنوبی و جنوب شرقی استان خوزستان.
۵. لرهای فیلی: خرم‌آباد، دورود،پلدختر، دوره ،اندیمشک،شوش،دره شهر،آبدانان،دهلران، ملکشاهی،لوشان از استان گیلان،قسمتهایی از استان قزوین، و شهر های خانقین، بدره، مندلی از کشور عراق
۱. لرهای بختیاری: استان چهار محال و بختیاری، قسمت اعظم خوزستان، شرق لرستان، قسمتهای غربی و جنوبی استان اصفهان و قسمت هایی از شهرستان ابهر از استان زنجان.
۲. لرهای ثلاثی: بروجرد، ملایر، نهاوند، تویسرکان از استان همدان،شازند از استان مرکزی و بخش‌هایی از کنگاور از استان کرمانشاه.
۳. لرهای ممسنی: نورآباد ممسنی، سپیدان،کازرون، قسمت هایی از مرودشت از استان فارس،
۴4. لرهای کهگیلویه و بویراحمدی: استان کهگیلویه و بویراحمد، گناوه، دیلم، دشتستان از استان بوشهر،و قسمتهای جنوبی و جنوب شرقی استان خوزستان.
۵. لرهای فیلی: خرم‌آباد، دورود،پلدختر، دوره ،اندیمشک،شوش،دره شهر،آبدانان،دهلران، ملکشاهی،لوشان از استان گیلان،قسمتهایی از استان قزوین، و شهر های خانقین، بدره، مندلی از کشور عراق
+ نوشته شده در یکشنبه سوم دی ۱۳۹۱ ساعت ۵:۱۵ ب.ظ توسط علی
|
آری از پشت کوه آمده ام چه میدانستم اینور کوه باید برای ثروت حرام خورد برای عشق خیانت کرد برای خوب دیده شدن دیگری را بد نشان داد برای به عرش رسیدن دیگری را به فرش کشاند.وقتی هم با تمام سادگی دلیلش را میپرسم میگویند: از پشت کوه آمده. ترجیح میدهم به پشت کوه برگردم. و تنها دغدغه ام سالم برگرداندن گوسفندان از دست گرگها باشد تا اینکه اینور کوه باشم و گرگ.